Taksim Meydanı, İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde yer alan, şehrin en ünlü noktalarından biridir. Meydan adını, eskiden Galata-Beyoğlu suyunun taksim edildiği Taksim Maksemi’nden almıştır.
Meydan olmadan önce, eski evlerin sıralandığı dar bir bölge olan semt, meydan haline getirilip genişletildikten sonra zamanla bugünkü görünümüne kavuşmuştur. Cumhuriyet öncesi haritalarda Taksim Meydanı, İstiklal Caddesi ile Sıraselviler Caddesi’nin kesiştiği, Taksim Kışlası ile Talimhane Meydanı’nın yanı başındaki yol kavşağı olarak görülmektedir.
Meydan olmadan önce, eski evlerin sıralandığı dar bir bölge olan semt, meydan haline getirilip genişletildikten sonra zamanla bugünkü görünümüne kavuşmuştur. Cumhuriyet öncesi haritalarda Taksim Meydanı, İstiklal Caddesi ile Sıraselviler Caddesi’nin kesiştiği, Taksim Kışlası ile Talimhane Meydanı’nın yanı başındaki yol kavşağı olarak görülmektedir.
1926’da hazırlanan Pervitch haritalarına baktığımızda, Cadde-i Kebir artık İstiklal Caddesiolarak anılmakta, Sıraselviler Caddesi adını korumakta, buna karşılık günümüzdeki Cumhuriyet Caddesi, Taksim Bulvarı olarak geçmektedir.1930’lu yıllara gelindiğinde ise Taksim Meydanı’nın “Taksim Cumhuriyet Abidesi Meydanı”ismiyle anıldığını ve 1960’lı yıllara kadar da bu isimle kaynaklarda geçtiğini görmekteyiz.
Meydanın tam ortasında yer alan ve Taksim’in simgesi olan Cumhuriyet Anıtı, İtalyan heykeltraşPietro Canonica’ya yaptırılmış, İstanbul’a vapur yolculuğu ile getirilmiş ve 23 günlük bir çalışma sonrası mevcut yerine monte edilmiştir. Anıtın inşaasında iki genç Türk; Hadi Bara Bey ve Sabiha Bengütaş Hanım’in da yardımları olmuştur. Eserin açılışı, 8 Ağustos 1928’de, Meclis Başkanı Kazım Paşa’nında katıldığı büyük bir törenle gerçekleşmiştir. Figüratif bir anlatımla Atatürk’ü ve yeni düzeni anlatan, yapımı 2.5 yıl süren bu anıt, Cumhuriyet döneminin ilk heykelidir.
Taş ve bronz malzemeden 11 metre yüksekliğindeki anıtın kaidesinde ise pembe Trentino ve yeşil Suza mermerleri kullanılmıştır. Dairesel bir meydanın ortasına dikilen anıtın iki yüzünde bronz figürlerin yer aldığı geleneksel mimari kullanılmıştır, anıtın bir yüzü Cumhuriyet Türkiye’sini, diğer yüzü ise Kurtuluş Savaşı’nı sembolize etmektedir. 1928’de Talimhane Caddesi ve İstiklal Caddesi-Sıraselviler aksı üzerine yerleştirilen anıtın, kuzey yüzünde Mustafa Kemal askerlerinin önünde görülmektedir. Anıtın diğer yüzünde ise sivil giysileri ile Mustafa Kemal Atatürk, yanında İsmet İnönü ve Fevzi Çakmak, askerler ve halkla birlikte betimlenerek genç Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu canlandırılmıştır. Yine anıtın bu yüzünde Atatürk’ün ardında bulunan Ukrayna asıllı Sovyet General Mihail Frunze ve Kliment Voroşilov’un heykeli, Kurtuluş Savaşı sırasında Türkiye’ye yapılan Sovyet yardımına duyulan minnettarlığı simgeler.Anıtın yan yüzlerinde birer asker heykeli, üstlerindeki madalyonlarda ise iki kadın portresi yer almaktadır. Anıtın bu dar yüzleri altında birer ayna taşı, önlerinde de mermer yalaklar bulunur.
Taksim Cumhuriyet Abidesi yapıldığı zamanlar Taksim Meydanı dar ve bakımsızken, 1941yılında eski Taksim Kışlası ve Ayaspaşa semti istikametine doğru genişletilerek büyütülmüştür. 1988′deTaksim, Tarlabaşı, Şişhane yıkımları sonrası, Taksim Cumhuriyet Anıtı’nın bulunduğu nokta, İstiklal Caddesi yaya yolunun bir parçası haline gelmiştir. 2000yılında hizmete giren Taksim-Levent metro hattından sonra ise Taksim, bir meydandan çok önemli bir kavşak durumuna gelmiştir.
Taksim Meydanı ve çevresi aynı zamanda kültür, eğlence ve alışveriş açısından da İstanbullular için önemli bir merkezidir. Semt çok sayıda otel,mağaza, sinema ve tiyatro salonu, sanat atölyesi, sergi salonu, bar, disko, kafe barındırır.
Hiç yorum yok: